Tháng 7 âm lịch hay còn gọi là tháng cô hồn là thời điểm đặc biệt trong năm khi nhiều gia đình Việt chuẩn bị lễ cúng với mong muốn cầu an, xua tan vận xui và tưởng niệm người đã khuất. Trong đó, lễ cúng cô hồn tháng 7 là nghi thức quan trọng thể hiện lòng từ bi và tinh thần bố thí của người sống với những vong linh không nơi nương tựa. Tuy nhiên, việc sắm lễ vật cúng cô hồn tháng 7 sao cho đúng và đầy đủ không phải ai cũng hiểu rõ. Cùng chuyên mục phong tục tìm hiểu nhé!
Ý nghĩa lễ cúng cô hồn trong văn hóa người Việt
Theo tín ngưỡng dân gian, tháng 7 âm lịch là thời điểm mở cửa địa ngục, các vong linh được tự do trở về dương gian. Vì vậy, ngoài cúng Phật, cúng thần linh và cúng gia tiên, người Việt còn làm lễ cúng cô hồn hay còn gọi là lễ cúng thí thực – dành cho các linh hồn vất vưởng, không nơi nương tựa.
Mục đích của nghi lễ này không chỉ để cầu xin sự bình an cho gia đình, mà còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc: thể hiện lòng thương xót, chia sẻ với những linh hồn khốn khổ.
Sắm lễ vật cúng cô hồn tháng 7 đầy đủ nhất
Theo truyền thống, lễ cúng cô hồn thường là lễ chay, không dùng đồ mặn như xôi, gà. Những lễ vật cần có trong mâm cúng bao gồm:
- Tiền vàng mã: từ 15 lễ trở lên.
- Quần áo chúng sinh: 20 – 50 bộ.
- Tiền trinh (tiền âm phủ), hoa quả ngũ sắc: 5 loại trái cây với 5 màu.
- Muối và gạo: 1 đĩa nhỏ.
- Cháo trắng loãng: 12 chén nhỏ (hoặc 3 nắm cơm vắt).
- Đường thẻ: 12 viên.
- Mía: để nguyên vỏ, chặt từng khúc khoảng 15 cm.
- Bánh, kẹo, bỏng ngô, khoai luộc, ngô luộc, sắn luộc.
- Nước lọc: 3 ly nhỏ.
- Nhang: 3 cây.
- Nến: 2 ngọn nến nhỏ.
Lưu ý quan trọng: Lễ vật cúng cô hồn tuyệt đối không nên có đồ mặn, không dâng xôi gà. Mâm cúng đặt ngoài trời, có thể ở trước cửa nhà, sân hoặc nơi buôn bán, tránh đặt trên bậu cửa ra vào.
Vì sao lễ cúng cô hồn cần có cháo loãng?
Trong dân gian, người ta quan niệm rằng, những linh hồn chịu nhiều đau khổ thường có thực quản nhỏ hẹp, không thể ăn thức ăn đặc. Vì vậy, cháo loãng là món không thể thiếu trên mâm lễ, như một cách thể hiện lòng từ tâm, chu đáo của người sống.
Sau khi cúng xong, muối và gạo trong mâm phải được rải ra đường – tượng trưng cho việc tiễn các vong hồn đi, tránh để họ lưu luyến quấy nhiễu dương thế.
Thời điểm thích hợp để cúng cô hồn
Cúng cô hồn nên thực hiện từ mùng 1 đến 15 tháng 7 âm lịch, nhưng thời điểm tốt nhất là chiều tối các ngày trong khoảng này. Theo cố Đại lão Hòa thượng Thích Thanh Tứ: “Ngày rằm tháng 7 không phải ở chỗ mâm cao cỗ đầy, mà ở thái độ và lương tâm của mỗi người”.
Gia chủ có thể cúng tại nhà, hoặc gửi lễ cúng cô hồn tại chùa. Lưu ý, mâm lễ nên đặt ngoài sân, không nên đặt sát cửa chính hoặc trong nhà.
Nghi lễ mời vong đi sau khi cúng
Sau khi cúng xong, cần thực hiện nghi lễ tiễn vong để các cô hồn không quanh quẩn gây ảnh hưởng đến gia chủ. Các bước bao gồm:
Xem thêm: Bạn có biết lễ chùa đầu năm sắm lễ hành lễ thế nào đúng?
Xem thêm: Phong tục lót đường báo hiếu gắn liền với đạo lý biết ơn
- Rải gạo và muối ra đường theo tám hướng (Đông – Tây – Nam – Bắc…).
- Đốt vàng mã ngay tại nơi cúng.
- Không mang lễ vật đã cúng vào nhà.
- Nếu có “tục giật cô hồn” thì người tham gia giành lễ là cách tượng trưng để các cô hồn không còn luyến tiếc, mau siêu thoát.
Những lưu ý cần ghi nhớ khi cúng cô hồn
- Cúng cô hồn là nghi lễ thí thực, không phải cúng tổ tiên nên phân biệt rõ mâm cúng.
- Cúng Phật – cúng thần linh – cúng gia tiên nên làm trước, sau cùng mới là cúng cô hồn.
- Không cúng đồ mặn trong mâm lễ cô hồn.
- Không mời khách ăn lễ cúng cô hồn.
- Đồ cúng cô hồn sau khi cúng nên bỏ hoặc phát lộc, tuyệt đối không giữ lại sử dụng.
- Mỗi hướng Đông – Tây – Nam – Bắc nên cắm 3-5-7 cây hương để thể hiện sự chu đáo, kính trọng.
Cúng cô hồn tháng 7 âm lịch không đơn thuần là một nghi lễ dân gian, mà còn thể hiện sâu sắc tinh thần từ bi, bác ái và nhân văn trong văn hóa Việt. Việc sắm lễ đúng cách, đúng tâm, đúng thời điểm không chỉ giúp gia chủ cầu an mà còn góp phần tích đức, làm điều thiện. Hãy cúng bằng cái tâm chân thành thay vì mâm cao cỗ đầy, bởi chính lòng thành mới là yếu tố tạo nên sự bình an và may mắn cho gia đình bạn.