Bạn có biết lễ chùa đầu năm sắm lễ hành lễ thế nào đúng?

Lễ chùa đầu năm là một nét đẹp văn hóa tâm linh lâu đời của người Việt, thể hiện lòng thành kính với Phật, cầu mong bình an, sức khỏe, may mắn cho một năm mới viên mãn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cách sắm lễ, hành lễ đúng chuẩn cũng như ý nghĩa sâu xa của nghi thức này. Hãy cùng Nhanmenh.com tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Nguồn gốc và ý nghĩa sâu xa của lễ chùa đầu năm

Lễ chùa đầu năm bắt nguồn từ truyền thống của đạo Phật và thấm nhuần trong đời sống tín ngưỡng người Việt từ hàng ngàn năm trước. Người Việt thường đến chùa vào các ngày đầu xuân để cầu an, giải hạn, cầu sức khỏe cho bản thân và gia đình. Đây không chỉ là một hoạt động tôn giáo mà còn là một phần văn hóa truyền thống, mang tính giáo dục đạo đức và hướng con người đến thiện lương.

Theo nhà dân tộc học Tạ Đức, nhiều gia đình đã hình thành nếp sinh hoạt tâm linh “đầu năm đi lễ chùa” như một truyền thống nối tiếp từ đời này sang đời khác. Khi gặp khó khăn, bế tắc hoặc mong cầu điều tốt đẹp, người dân thường tìm về chốn linh thiêng như chùa chiền để gửi gắm tâm tư, tìm sự bình an trong tâm hồn.

Đi chùa đầu năm không chỉ là để cầu may mà còn là dịp để mỗi người nhìn lại bản thân, sám hối lỗi lầm, hướng đến điều thiện. Việc thấu hiểu nhân quả và giáo lý Phật pháp qua những lần lễ chùa giúp con người sống tốt hơn, có trách nhiệm với gia đình và xã hội.

Cách sắm lễ chùa đầu năm đúng chuẩn, tránh sai lầm mê tín

Sắm lễ khi đi lễ chùa đầu năm là điều cần thiết nhưng phải đúng với tinh thần đạo Phật: thành tâm là chính, vật chất chỉ là hình thức. Khi sắm lễ, cần lưu ý:

• Chỉ dùng lễ chay: gồm hương, hoa tươi, quả ngọt, oản phẩm, xôi chè. Không nên sắm lễ mặn như thịt gà, giò chả, rượu… trừ khi dâng tại ban thờ Đức Ông, Mẫu hoặc Thánh.
• Không dâng vàng mã, tiền âm phủ tại ban Phật hay Tam Bảo. Tiền thật cũng không nên đặt lên bàn thờ mà hãy bỏ vào hòm công đức, vừa thành tâm, vừa đúng lễ nghi.
• Hoa lễ Phật nên là các loại hoa thanh khiết như hoa sen, hoa cúc, mẫu đơn, hoa huệ… Tránh dùng các loại hoa tạp, hoa dại.
• Trước ngày đi lễ chùa nên ăn chay, giữ tâm thanh tịnh, tránh sát sinh, sống thiện lành để lễ Phật được trọn vẹn hơn.
• Tại chùa, ban Tam Bảo là nơi chính điện thờ Phật, khi bày lễ cúng cần đủ ngũ lễ: hương – đăng (nến) – hoa – quả – nước. Tuy nhiên, nếu không đủ, chỉ cần một đĩa hoa quả tươi với tấm lòng chân thành cũng đủ.

Những điều tưởng chừng nhỏ nhặt như sắm sai lễ, đặt nhầm bàn, dâng tiền không đúng chỗ… lại là lỗi lớn trong mắt Phật. Vì thế, hãy cẩn trọng, lễ đúng nơi, khấn đúng cách để giữ trọn nét đẹp văn hóa và tín ngưỡng.

Trình tự hành lễ chùa đúng chuẩn

Để buổi lễ chùa đầu năm được trang nghiêm, bạn cần tuân thủ đúng trình tự hành lễ sau:

• Lễ tại ban Đức Ông trước: Đây là vị thần trông coi toàn bộ ngôi chùa. Thắp hương, trình lễ vật, xin phép hành lễ chư Phật.
• Lễ tại chính điện – ban Tam Bảo: Dâng lễ Phật, thắp hương (nếu được phép), khấn nguyện sám hối, hồi hướng công đức cho gia tiên, bản thân, người thân được bình an, siêu sinh, an lạc.
• Lễ tại các ban khác: Như ban Mẫu, ban Thánh, ban vong… tùy theo mỗi chùa có thể sắp xếp khác nhau. Cần chú ý biển chỉ dẫn và sắp lễ đúng nơi.
• Lễ nhà thờ tổ (nhà hậu): Đây là nơi thờ các sư tổ, trụ trì khai sơn chùa – người có công dựng chùa, hoằng pháp.
• Lễ tạ – hạ lễ: Sau khi đã hành lễ xong, bạn có thể thăm hỏi sư trụ trì, gửi lời chúc mừng năm mới và tùy tâm công đức.

Một điểm lưu ý là việc thắp hương trong chùa hiện nay hạn chế để đảm bảo an toàn, nên nhiều nơi chỉ cho phép thắp hương tại lư hương chung phía ngoài tam quan. Người lễ chùa cần hiểu điều này, không nên ép buộc hoặc phản ứng khi không được thắp hương trực tiếp bên trong.

Xem thêm: Thủ tục và văn khấn bỏ bát hương cũ khi chuyển nhà chuẩn

Xem thêm: Tìm hiểu nguồn gốc và ý nghĩa của Lễ hội Cầu an Bản Mường

Lễ chùa đầu năm không chỉ là nghi lễ tín ngưỡng mà còn là cơ hội để con người tịnh tâm, hướng thiện và làm mới chính mình. Khi đi lễ chùa, hãy mang theo tấm lòng thành kính, hiểu biết đúng đắn về Phật pháp và tránh xa những biểu hiện của mê tín, vụ lợi. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nguồn gốc, cách sắm lễ và hành lễ tại chùa đầu năm sao cho chuẩn xác và đầy đủ ý nghĩa.