Cách bày lễ vật, mâm cúng và văn khấn ĐẦY THÁNG bố mẹ nên biết để có KHỞI ĐẦU TỐT ĐẸP NHẤT cho con

Nghi thức làm đầy th.á.n.g cho con là một truyền thống mang tính chất gia đình và hàm chứa ý nghĩa rất quan trọng. Đó là lúc cả nhà khẳng định sự hiện diện của một thành viên mới trong gia đình. Quan trọng nhất gửi gắm trong đó cả những ước muốn tốt đẹp của bố mẹ dành cho đứa con mình mới sinh.

Thông thường, các mẹ đều có người lớn trong nhà đứng ra lo cho tất cả các nghi thức này. Nhưng với những mẹ phải an cư ở nơi xa nhà, không tiện có ông bà bên cạnh chăm cho từng chút một thì cũng phải học cách sắp mâm đầy th.á.n.g cho con đấy ạ!

Có rất nhiều điều phải biết và tuân theo khi muốn làm một mâm cúng đầy th.á.n.g cho bé. Các mẹ theo dõi kỹ nha:

Tính mốc đầy th.á.n.g theo lịch âm:

Truyền thống của người Việt không tính ngày đầy th.á.n.g theo lịch dương mà lại chọn lịch âm. Nhưng đó không phải là căn cứ duy nhất mà còn phải phụ thuộc vào giới tính của bé.

– Nếu là bé trai thì lùi lại 1 ngày. Ví dụ: bé trai sinh ngày âm là 24/3 thì lùi 1 ngày, làm đầy th.á.n.g vào ngày 23/3 âm lịch.

– Nếu là bé gái thì lùi lại 2 ngày. Ví dụ: bé gái sinh ngày âm là 24/3 thì lùi 2 ngày, làm đầy th.á.n.g vào ngày 22/3 âm lịch.

Thời gian làm lễ cúng đầy th.á.n.g

Thông thường, lễ cúng đầy th.á.n.g cho bé luôn được làm vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối. Nếu mẹ muốn làm tiệc mừng lớn, mời đông đủ khách tham dự thì phải làm lễ cúng trước vào sáng sớm và để tối muộn mở tiệc.

Các lễ vật cúng đầy th.á.n.g

Theo tín ngưỡng dân gian, một đứa bé sơ sinh luôn có 12 bà Mụ trông nom.

– Mâm cúng bà Mụ phải luôn đủ: 12 chén chè nhỏ và 3 tô chè lớn.

– Ngoài bà Mụ ra, còn phải làm cả mâm cúng Đức ông và ba Đức thầy. Mâm này sẽ gồm: 1 đ.ĩa xôi lớn, 12 đ.ĩa xôi nhỏ; 3 chén cháo nhỏ và 1 tô cháo lớn; 13 cái bánh tráng nướng; 1 con gà hoặc vịt luộc; 1 mâm hoa quả, 1 mâm cơm (cá, thịt luộc, canh, đồ xào và cơm).

– Làm xong hai mâm cúng quan trọng không thể thiếu này, các mẹ chuẩn bị thêm cả trà, rượu, hương, đèn, gạo, muối, bình hoa và cuối cùng, không thể thiếu đó chính là 1 đôi đũa hoa. Đây là loại đũa được vót ngược đầu và có bông trên đầu đũa. Sở dĩ phải có đôi đũa này vì theo tín ngưỡng dân gian, bà chúa chỉ thích dùng đôi đũa này, nếu không có sẽ làm bà phật ý và không chăm sóc tốt cho bé.

Ngoài những lễ vật sắp cho mâm cúng, mẹ cũng cần phải chuẩn bị thêm cả các loại khác nhau. Số lượng gai sẽ phụ thuộc vào giới tính bé: con trai 7, con gái 9. Những chiếc gai này sẽ được nấu trong 1 chiếc nồi sạch với chiếc đinh hoặc một mảnh thép đã được nướng đỏ. Đây là nghi thức xua trừ điềm xấu, bảo vệ bé. Tuy nhiên, ngày nay nghi thức này đã được giản lược trong nhiều gia đình.

Cách sắp đặt mâm cúng

Theo đúng nghi thức, mâm cúng đầy th.á.n.g cho bé sẽ gồm 2 mâm, được sắp ở những vị trí khác nhau với khoảng cách được chỉ định cụ thể. Theo đó, mâm trên phải cách mâm dưới không quá 10 phân. Khi đặt mâm cúng, luôn phải tuân thủ theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả”, nghĩa là đặt bình hoa ở phía Đông và đặt lễ ở phía Tây.

Nguyên tắc sắp mâm cúng trong gia đình luôn phải đảm bảo tính cân đối và đủ số lượng các lễ vật theo tín ngưỡng dân gian.

Các nghi lễ cúng đầy th.á.n.g

Trong tín ngưỡng dân gian từ ngàn đời nay, mỗi một đứa trẻ được sinh ra khỏe mạnh và ăn ngon chóng lớn, hay cười tươi như hoa, tất cả đều là do một tay bà Mụ nắn. Khi làm đầy th.á.n.g cũng là lúc để tỏ lòng biết ơn bà Mụ. Nhưng quan trọng nhất vẫn là ý nghĩa ra mắt thành viên mới với họ hàng trong gia tộc.

Các nghi thức cúng gồm có những bước sau:

Bước 1: Nghi thức thắp hương và khấn

Sau khi bày lễ vật trang trọng lên bàn theo đúng chuẩn mực, một người lớn trong họ tộc sẽ làm nghi lễ thắp hương và khấn như sau:

“Hôm nay, ngày (mùng)… th.á.n.g… (âl), ngày cháu (nội hay cháu ngoại… ) họ, tên… tròn 1 th.á.n.g tuổi, gia đình chúng tôi bày mâm lễ vật này, cung thỉnh thập nhị mụ bà và tam đức ông trước về chứng minh nhận lễ, sau tiếp tục phù trợ cho cháu (tên… ) mạnh tay, mạnh chân, mau lớn, hiền, ngoan, phù trợ cho gia đình an vui, hạnh phúc”.

Bước 2: Nghi thức khai hoa

Bé sẽ được bế đặt trên bàn giữa, người lớn trong họ sẽ thắp hương và bắt đầu mở lời xin phép khai hoa. Sau đó, chủ lễ bồng bé, trên tay cầm một cành hoa quơ qua quơ lại miệng bé và đọc những lời cầu chúc mang ý nghĩa tốt đẹp:

“Mở miệng ra cho có bông, có hoa,
Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,
Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,
Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”

Bước 3: Nghi thức đặt tên cho con

Sau khi đọc lời khai hoa cho bé, chủ lễ sẽ làm nghi thức Xin keo. Cách làm như sau: Chủ lễ lấy 2 đồng tiền cổ làm bằng bạc thật và gieo nó vào một chiếc đ.ĩa sâu lòng. Nếu có một mặt úp, một mặt ngửa thì chứng tỏ cái tên đã được tổ tiên chứng giám và ưng thuận. Ngược lại, nếu đều là 2 mặt úp hoặc 2 mặt ngược thì phải tiến hành gieo đồng tiền này lại. Nếu đã 3 lần mà vẫn chưa được thì phải đặt tên khác cho trẻ.

Ngày nay, khi sinh trẻ ra, mọi người thường đặt tên con ngay để làm các thủ tục khai sinh nên tập tục Xin keo này cũng không còn tồn tại. Tuy nhiên, một số gia đình vẫn còn giữ tục này như một truyền thống gia tộc.

Ngoài ra, theo tục xưa, sau Xin keo mẹ phải làm tiếp nghi thức tẩy uế và kết thúc thời gian ở cữ. Lúc này mẹ sẽ hiểu vì sao ở trên bài em có nhắc đến chuyện tìm gai và nấu gai với đinh thép. Theo đó, mẹ phải bồng con, bước qua một nồi nước sôi nấu gai và đinh thép. Trong lúc đi, mẹ cố tình làm rơi đồng tiền để cầu mong cuộc sống của con sau này dư dả, đủ đầy. Ngày nay, nghi thức tẩy uế và trừ tà này đã trở thành hũ tục nhưng ở một số gia đình vẫn giữ để mong cầu điều tốt đẹp nhất cho bé.

Sau khi các nghi thức kết thúc, bé sẽ nhận được lời cầu chúc và lì xì của những người họ hàng trong dòng tộc cũng như các vị khách tham dự tiệc mừng.

Vậy là xong tất tần tật các lễ vật và nghi thức cúng đầy th.á.n.g cho bé rồi đó. Đọc thì thấy hơi dài dòng vậy thôi nhưng làm thì rất gọn mẹ ạ!

12 bà Mụ là những ai?

Người xưa có câu “Trên bà chúa Thiên Thai dưới 12 bà Mụ”. 12 bà Mụ được nhắc đến với tất cả sự tôn kính ở đây đó chính là các bà:
Mụ bà Trần Tứ Nương, người coi sóc việc sinh nở (chú sanh)
Mụ bà Vạn Tứ Nương, người coi việc thai nghén (chuyển sanh)
Mụ bà Lâm Cửu Nương, người coi việc thụ thai (thủ thai)
Mụ bà Lưu Thất Nương, người nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé.
Mụ bà Lâm Nhất Nương, người coi việc chăm sóc bào thai (an thai)
Mụ bà Lý Đại Nương, người coi việc chuyển dạ (chuyển sanh)
Mụ bà Hứa Đại Nương, người coi việc khai hoa nở nhụy (hộ sản)
Mụ bà Cao Tứ Nương, người coi việc ở cữ (dưỡng sanh)
Mụ bà Tăng Ngũ Nương, người coi việc chăm sóc trẻ sơ sinh (bảo tống)
Mụ bà Mã Ngũ Nương, người coi việc ẵm bồng con trẻ (tống tử)
Mụ bà Trúc Ngũ Nương, người coi việc giữ trẻ (bảo tử)
Mụ bà Nguyễn Tam Nương, người coi việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.

Theo WTT